سلسله نشستهای راهبردی "طرح کلی حجاب، فراسوی بهترین قوانین" (بخش پنجم/۲)
***به همت دفتر مطالعات جنسیت و جامعه
ما امروزه در میانهی جنگ نرم و معنا سازی هستیم که حجاب یکی از مثالهای آن است. این جنگ معنا سازی دوگانههایی میسازد. دوگانههایی که بازگویی رسانهای پیدا میکند، حتی توسط رسانههای داخلی خودمان هم انجام میشود.
۱. حجاب در میانهی امر سنتی یا امر مدرن؛
۲. حجاب در میانهی امر فردی یا اجتماعی؛
۳. حجاب ارادهی مردم یا اجبار حاکمیت؛
۴. حجاب، نفع مردان یا نفع زنان؛
۵. حجاب، خواستهی اقلیت یا اکثریت؛
۶. حجاب، مسئلهی اخلاقی یا سیاسی.
دشمن چه صورتبندی از جنگ معنا سازی حجاب دارد _خصوصاً از دو سه سال پیش، حتی ایام کرونا، که فعالیت فضای مجازی خانم علینژاد شکل گرفت و ضد ایران فعالیت میکند و مستقیم از پنتاگون و وزارت خارجه امریکا حقوق میگیرد و مشخص است که دشمن مردم است_ کاملاً این صورتبندی را پیش میبرد که "حجاب یک امر فردی است، میتواند خوب باشد اما حاکمیت مردسالار با اجبار بر سر زنان موجب سلب آزادی و مانع رشد زنان شده است، تا زنان کرسیهای مردان را در حاکمیت نگیرند"!
این چقدر میتواند باورپذیر باشد؟ فراتحلیل ما از نظرسنجی نشان میدهد که نزدیک به 40 درصد افکار عمومی این صورتبندی را باور میکنند و این نکتهی بسیار جدی است. یعنی نزدیک به 40 درصد باور میکنند که بله! امکان دارد که حجاب یک امر فردی باشد و "نه به مداخله" پررنگ میشود.
"نه به مداخله"، نه به مداخلهی تربیتی، آموزشی و رسانهای نیست، مسئلهی مداخله، مداخلهی قانونی است، متأسفانه برخی از دوستان با عدم هوشیاری، بهاشتباه، مداخله را به هرگونه مداخلهای تفسیر میکنند. نه دشمن، نه سکولارها، نه جریانهای غربگرای داخلی، هیچکدام با کار فرهنگی، تربیتی، آموزشی، رسانهای و هنری مخالفتی ندارند.
میتوان هر مقدار کار رسانهای، آموزشی و فرهنگی که لازم است انجام داد، این مسئلهی جنگ معنا سازی در امروز ما نیست؛ حتی باید گفت این جنگ معنا سازی، مسئلهی رسانهای هم ندارد، یعنی اگر تصور کنیم در صورت انجام یک کار رسانهای تمیز با یک یا هزار رسانه، جنگ معنا سازی را بردهایم، تصوری اشتباه است، جنگ معنا سازی فقط یک کار رسانهای نیست.
اما مسئلهی اصلی این است که چقدر مردم معنای اجتماعی از حجاب، یعنی معنای اخلاق اجتماعی نه اخلاق فردی را قبول میکنند؛ بعد آری به مداخله میگویند به خاطر اینکه اقلیت، کشف حجاب اجباری را بر اکثریت تحمیل نکنند. اتفاقاً ما الان در دورهای قرار داریم که کشف حجاب اقلیت بر جامعهی اکثریت تحمیل میشود.
آقای دکتر سیدعبدالرسول علمالهدی (استاد دانشگاه)