خانه دار جامعه ساز
تقسیم نقشها شاید امروز یکی از مهمترین چالشها در خانوادههای شهرهای صنعتی باشد. با مدرن شدن جوامع و نفوذ تفکر فمینیسم در آنها، اشتغال بیرون از منزل برای زنان منزلت بیشتری یافت و این تفکر در جامعه ایران نیز با سرعت فزایندهای رشد پیدا کرد.
بهتدریج جایگاه خانهداری در اذهان جامعه کمرنگ شد و علیرغم نقش فوقالعاده آن در حفظ کیان خانواده و اثرگذاری در افزایش کیفیت زندگی اهمیت خود را از دست داد تا جایی که امروز برای برخی از زنان، مشاغل بیرون از خانه حتی با جایگاه پایین شغلی و درآمد بسیار پایین میتواند ارجح باشد.
به نظر میرسد با توجه به فرمایش رهبر معظم انقلاب مبنی بر اهمیت نقش خانهداری و تعریف نقشهای دیگرِ زن ذیل نقش خانهداری و تأکید بر آنکه خانهداری به معنای خانهنشینی نیست، این رویکرد نتوانسته در عرصه سیاستگذاری عمومی کشور جایگاه مناسبی یابد.
در این میان نظام آموزشی کشور نقش بیبدیلی دارد. مسیر ناگزیر دانشگاه که چون رودخانهای همه را با خود میبرد، دختران فارغالتحصیل زیادی را در رشتههای مختلف تحت آموزش قرار داده که بدون انضمام پیوستهای مشخص شغلی و نقشآفرینی اجتماعی متناسب با فرهنگ ایرانی وارد جامعه میکند.
در طول سالهای تحصیل و حضور پرتعداد دختران دانشجو، فرهنگسازی و ارزش سازی ویژهای در جهت نقش خانهداری و اهمیت منحصربهفرد آن صورت نگرفته و نقش مادری و همسری بهعنوان اهداف و نتایج مورد انتظار آموزشی برجسته نشده است.
بنابراین نمیتوان از خروجی چنین نظام آموزشی انتظار داشت با ورود به زندگی مشترک همه آن آموختهها را کنار گذاشته و نقش خانهداری را بهراحتی بپذیرد درحالیکه هیچ جایگاه مهم و برجستهای برای این نقش در ذهن او و جامعهای که قرار است در آن نقشآفرین باشد ساخته نشده است.
درنهایت چنانچه تأکید بر ارتقاء جایگاه خانهداری زنان و اهمیت نقش زن در خانه وجود دارد، بایستی سیاستگذاران و کارگزاران فرهنگی و آموزشی کشور در جهت پیادهسازی منویات رهبر معظم انقلاب این موضوع را جزء اولویتهای کاری خود قرار داده و در سیاستهای آموزشی خود آن را لحاظ نمایند.
از مهمترین راهکارها در جهت ارتقا این نقش در جامعه، میتوان به آموزش پذیری دانش آموزان با استفاده از تولید محتواهای کاربردی و گنجاندن آنها در کتب درسی اشاره کرد. همچنین ارائه آموزشهای لازم، خلق فرصتها و موقعیتهای یادگیری جدید و نیز ارائه الگوهای مناسب و اثربخش با تأکید بر ارزشآفرینی در خصوص نقش مادری و همسری میتواند به تغییر قابلتوجهی در این زمینه منجر شود.
محدثه کامیار؛ دکتری مطالعات زنان